De bestrijding van hittestress bij melkvee

De opwarming van de aarde, met ieder jaar nieuwe warmterecords, heeft hittestress onder de aandacht gebracht, niet alleen voor mensen, maar ook voor melkvee. Hoge temperaturen hebben een negatieve invloed op de prestaties, gezondheid en vruchtbaarheid van koeien en kalveren. Het is nu duidelijk dat hittestress tijdens de dracht een negatieve invloed heeft op de prestaties en de gezondheid van de nakomelingen gedurende hun hele leven.

Wetenschappelijk onderzoek suggereert dat de effecten van hittestress meerdere generaties later kunnen worden waargenomen.

Koeien houden van koelte en doen het het beste bij temperaturen tussen -5 en 15°C. Nu extreme weersomstandigheden steeds vaker voorkomen in Europa, is hittestress bij melkkoeien een veelvoorkomend probleem. Bovendien wordt het probleem nog verergerd door het feit dat de gemiddelde melkgift is toegenomen, waardoor ook de lichaamswarmteproductie toeneemt door de hogere stofwisselingssnelheid. Onze hoogproductieve melkkoeien hebben dus te maken met een dubbele fysieke belasting. Net als de meeste zoogdieren hebben koeien heel weinig zweetporiën en kunnen ze nauwelijks zweten. Dit maakt het voor koeien moeilijker om overtollige warmte kwijt te raken. Bij warme temperaturen kunnen koeien alleen thermoreguleren door te ademen, hun activiteit te minimaliseren en warmte uit te stralen via hun lichaam.

Wanneer treedt hittestress op?

Onderzoek toont aan dat koeien sneller last hebben van hittestress dan algemeen wordt aangenomen. Hittestress wordt veroorzaakt door een combinatie van temperatuur en relatieve vochtigheid: de THI (Temperature Humidity Index).

Zoals geïllustreerd in de figuur, kunnen koeien last krijgen van hittestress als de THI boven de 72 komt, wat leidt tot negatieve effecten op de vruchtbaarheid. Als de THI boven de 78 stijgt, wordt de melkproductie aanzienlijk beïnvloed, wat resulteert in lagere opbrengsten. Als de THI boven de 82 stijgt, wordt de situatie kritiek. De koeien beginnen tekenen van ernstige stress te vertonen, zoals een verhoogde ademhaling en een verminderde voeropname. In dit geval is er een risico op aanzienlijke verliezen in de melkproductie en in extreme gevallen kunnen koeien bezwijken aan de stress.

Herken de symptomen van hittestress bij melkkoeien

Klik op de

iconen om meer te weten te komen.

Voerkwaliteit en -opname

Fysiologie

Reproductieve gezondheid

Uier

Klauwen

Invloed van hittestress op productie en dierenwelzijn

Verhoogd infectierisico: De weerstand van de koe zal afnemen door stress en mogelijke pensverzuring. De combinatie van hoge temperaturen en vochtigheid creëert een omgeving waar ziekteverwekkers goed kunnen gedijen. Deze verhoogde infectiedruk in de stal kan leiden tot een hogere incidentie van ziekten.

Lagere melkproductie op lange termijn: Hittestress kan een verlaging van de melkproductie veroorzaken die verder gaat dan de periode van directe stress. Onderzoek wijst uit dat hittestress leidt tot het afsterven van meer cellen in het uierweefsel, wat op lange termijn kan bijdragen aan een lagere melkproductie. Zo produceerden koeien die lichte hittestress ondervonden tijdens de droogstand 6,3 kg minder melk per dag in de daaropvolgende lactatie.¹ Daarnaast vertoonden vaarzen geboren uit koeien met hittestress significante dalingen in melkproductie tijdens hun eerste drie lactaties, met dalingen van respectievelijk 2,2 kg/dag, 2,3 kg/dag en 6,5 kg/dag.²

Impact op droge koeien en kalveren: Drachtige koeien en hun ongeboren kalveren zijn bijzonder kwetsbaar voor hittestress. Kalveren die geboren worden tijdens of na een warme periode zijn vaak lichter bij de geboorte en vatbaarder voor ziekten. Deze stress op jonge leeftijd kan langetermijneffecten hebben, zoals een lagere melkproductie en een kortere levensduur. Om deze effecten te verlichten, is het van cruciaal belang om ervoor te zorgen dat de ruimtes voor droge koeien goed geventileerd worden, bijvoorbeeld door ventilatoren te gebruiken, om een koelere en comfortabelere omgeving te creëren voor zowel de koeien als hun in ontwikkeling zijnde kalveren.

Omgaan met hittestress bij melkvee

Hittestress heeft niet alleen invloed op het welzijn van melkvee, maar vermindert ook de melkgift en -kwaliteit, wat leidt tot financiële verliezen. Een goede strategie om hitte te bestrijden moet bestaan uit goede aanpassingen aan de huisvesting, het bieden van schaduw, het aanpassen van voedingsstrategieën en individuele interventies.

Klik op een van de onderwerpen voor meer informatie.

Blijf hittestress de baas

Ontvang waardevolle inzichten in je inbox

Wil je meer weten over hoe je hittestress in je melkveestapel kunt bestrijden tijdens de zomermaanden? Vul het onderstaande formulier in met je voornaam, achternaam en e-mailadres om waardevolle informatie en tips rechtstreeks in je mailbox te ontvangen. Blijf de hitte voor en houd je koeien gezond en productief!

THI-rekenmachine

Met onze THI-calculator kun je eenvoudig bepalen of je dieren last hebben van hittestress en ontdekken welke maatregelen je kunt nemen om hittestress te verminderen. Ontvang direct aanbevelingen om ervoor te zorgen dat je dieren gezond en comfortabel blijven.

Citations:

1. Tao, S., Monteiro, A. P. A., Thompson, I. M., Hayen, M. J., & Dahl, G. E. (2012). Effect of late-gestation maternal heat stress on growth and immune function of dairy calves. Journal of Dairy Science, 95(12), 7128–7136. https://doi.org/10.3168/jds.2012-5697

2. Laporta, J., Ferreira, F. C., Ouellet, V., Dado-Senn, B., Almeida, A. K., De Vries, A., & Dahl, G. E. (2020). Late-gestation heat stress impairs daughter and granddaughter lifetime performance. Journal of Dairy Science, 103(8), 7555–7568. https://doi.org/10.3168/jds.2020-18154