Verbeterde efficiëntie door aanpak van hittestress bij lacterende zeugen: recente proef onthult veelbelovende resultaten

Om af te koelen sturen dieren meer bloed vanuit de darmen naar het huidoppervlak. Dit kan schade aan de darmcellen veroorzaken als gevolg van zuurstoftekort. Zo vermindert de absorptie van nutriënten en het varken wordt vatbaarder voor pathogenen ('leaky gut syndrome’). Gelukkig helpt het toevoegen van antioxidanten en osmogerulatoren de negatieve effecten van hittestress te voorkomen bij varkens.

Managementmaatregelen die getroffen kunnen worden:

• Voeren in de koelere uren
• Zorgen voor koel en vers drinkwater
• Goed afgestelde ventilatie

Nutritionele maatregelen:

• Energie uit vet halen in plaats van zetmeel
• Het voer concentreren
• Toevoegen van antioxidanten en osmoregulatoren met NutriCool

Hittestress bij de lacterende zeug: de effecten

Periodes van hittestress zijn negatief voor de melkproductie van zeugen, hetzij door verminderde voeropname of door een direct effect op het metabolisme van de melkklieren (Silanikove et al., 2009). Een vermindering van de voeropname bij zeugen heeft logischerwijs invloed op de gewichtstoename van biggen tijdens de zoogperiode. Hittestress tijdens de lactatie heeft bovendien een effect op de vruchtbaarheid (Koketsu et al., 1996). Deze effecten zijn hoogstwaarschijnlijk het gevolg van een negatieve energiebalans, waarbij tijdens de lactatie de benodigde energie voor lichaamsmetabolisme hoger is dan de daadwerkelijke energieopname van de zeug (Hunter et al., 2004). Als gevolg hiervan zijn tijdens periodes van hittestress de follikelgroottes kleiner en zijn circulerende hormonen verstoord (bijv. verminderde bloedinsuline en IGF-1, verhoogde bloed-NEFA). Kleinere follikels hebben een lagere kwaliteit en zorgen voor een vertraging in de terugkeer naar de bronst en een verhoogd voorkomen van anoestrus (Lucy, 2001).

Dat de zeug minder voer op zal nemen ten tijde van hittestress is onvermijdelijk. Trouw Nutrition heeft recentelijk een proef met lacterende zeugen uitgevoerd waarbij is gekeken naar de effecten van een verhoogde voerefficiëntie op de conditie van de zeugen, bigprestaties en vruchtbaarheidseffecten in de opvolgende worp.  In de proef zijn een NSP-enzym en een probioticum toegevoegd om de vertering van vezels in de dikke darm te verbeteren. Dit helpt om meer energie uit het voer te halen tijdens de zelfbeperkte voeropname en daardoor de voerefficiëntie te verhogen.

Recente proef lacterende zeugen laat effecten efficiëntieverbetering zien

Uit een proef in de zomer van 2022 met 200 lacterende TN70 zeugen is gebleken dat het toevoegen van een NSP-enzym (Axtra XB) en probioticum (Levucell SB) de benutting van het voer verbetert en de negatieve gevolgen van hoge staltemperaturen kan mitigeren.

Zeugen uit de proefgroep verloren tijdens de lactatieperiode minder conditie terwijl de speengewichten gelijk bleven. Zeugen uit de proef hadden gemiddeld bij benadering 5 kg minder drachtvoer nodig voor herstel.

Na lactatie zijn minder zeugen uit de proefgroep afgevoerd (14% vs. 18%). De zeugen uit de proefgroep hadden in de volgende worp gemiddeld 1 big totaal geboren meer. Opvallend, met name bij de oudere zeugen (pariteit 5 en ouder) ging het aantal totaal geboren biggen omhoog in plaats van naar beneden.

De voordelen van deze hittestress aanpak op een rijtje:

• Minder conditieverlies
• Minder drachtvoer nodig voor herstel (gemiddeld 5 kg)
• Minder afvoer van zeugen (14% vs 18%)
• +1 big in de volgende worp
• Stijging van totaal aantal geboren biggen bij zeugen met pariteit >5