Als de temperatuur boven de 21 graden Celsius stijgt, vooral in combinatie met een hoge luchtvochtigheid, hebben koeien meer moeite om hun lichaamstemperatuur te reguleren. Door je veestapel schaduw te geven om ze tegen de zon te beschermen, goede ventilatiesystemen te installeren en koelmethoden te gebruiken zoals verdampingskoeling of besproeiing, kun je je dieren helpen met de hitte om te gaan en comfortabel te blijven. Bovendien kun je met deze maatregelen zorgen voor beter behoud van melkproductie tijdens de warmere maanden.
Het bieden van voldoende schaduw aan melkvee is meer dan alleen een welzijnsaspect, het is essentieel voor hun productiviteit en gezondheid. Het is aangetoond dat schaduw het herkauwen en de melkgift verhoogt en de lichaamstemperatuur verlaagt. Zorg voor voldoende schaduwplekken voor de hele kudde, anders profiteren alleen de dominante dieren. Het aanbieden van de juiste schaduw kan ook de negatieve effecten van hittestress op de vruchtbaarheid verminderen, wat zorgt voor betere vruchtbaarheidscijfers en minder gevallen van vroegtijdig verwerpen.
Kalveriglo's bieden schaduw en bescherming. Direct zonlicht verandert de kalveriglo echter in een oven. Om dit te voorkomen, plaats je de kalveriglo's in de schaduw en houd je rekening met de loop van de zon. Ideaal is om de iglo's aan de noordkant van een gebouw of onder een luifel te plaatsen. Als deze optie niet beschikbaar is, kun je mobiele luifels of zonneschermen plaatsen.
Hitte die door koeien wordt afgegeven kan de temperatuur en vochtigheid in de stal aanzienlijk verhogen, waardoor hittestress verergert. Het implementeren van effectieve ventilatiesystemen is cruciaal om een comfortabele omgeving voor de kudde te behouden. Een goed ventilatiesysteem voorkomt dat de temperatuur in de stal meer dan 2,5-5 °C hoger is dan de buitentemperatuur, wat zorgt voor een comfortabele omgeving.
Hogesnelheidsventilatoren, bijvoorbeeld kooiventilatoren, helpen om vochtige lucht uit de omgeving en rond het lichaamsoppervlak van de dieren te verwijderen. Dit maakt zweten en hijgen efficiënter. Een goede ventilatie verbetert convectiewarmteverlies door de grenslaag van warme lucht rond de dieren te verwijderen, wat afkoeling bevordert.
Zorg bij kalveriglo's voor voldoende ruimte tussen de individuele iglo's zodat de luchtcirculatie niet wordt beperkt. Een afstand van één meter tussen de iglo's wordt aanbevolen en drie meter tussen de rijen iglo's, maar zorg ervoor dat de kalveren visueel contact blijven houden met hun soortgenoten. Om de lichaamswarmte van de kalveren beter te laten ontsnappen uit de iglo's, open je alle openingen in de kalverhokken. Je kunt ook de achterkant van de kalver iglo's iets opkrikken met behulp van een baksteen of blok hout. Deze maatregel verbetert de luchtcirculatie en koeling aanzienlijk zonder sterke tocht te veroorzaken.
Verdampingskoeling is een andere effectieve methode om de staltemperatuur te verlagen en hittestress bij melkkoeien te verlichten. Verdampingskoeling is gebaseerd op het principe dat water warmte absorbeert wanneer het verdampt. Door water in de omgeving te brengen, hetzij via koelpads of vernevelingssproeiers, wordt de warmte van de omringende lucht geabsorbeerd, waardoor de temperatuur effectief daalt. Verdampingskoeling kan ook gebruikt worden om kalveriglo's te koelen, door een watervernevelaar of een gazonsproeier achter de iglo's te plaatsen.
Hoewel verdampingskoeling de luchttemperatuur effectief verlaagt, verhoogt het ook de vochtigheidsgraad. Als de vochtige lucht niet uit de omgeving wordt verwijderd door een goede ventilatie en luchtstroom, kan het systeem de hittestress van de koeien niet verlichten en zelfs contraproductief worden. Daarom is het essentieel om verdampingskoeling te combineren met gecontroleerde ventilatie om ervoor te zorgen dat verdampingskoeling effectief is.
Koeien besprenkelen of weken met koud water is een eenvoudige maar effectieve methode om hittestress te verminderen. Bij deze methode worden koeien ongeveer 30 seconden lang besprenkeld met grote waterdruppels bij de voerbak. Het water verdampt bij contact met de huid, waardoor de lichaamswarmte afneemt en de koe effectief afkoelt. Het is cruciaal om ervoor te zorgen dat de koeien niet te nat worden en dat het overtollige water uit het gebied wordt afgevoerd.
Sproeien vereist echter aanzienlijke hoeveelheden water, wat in regio's of perioden met waterschaarste misschien niet houdbaar is. Daarom wordt aanbevolen om eerst de voorgaande maatregelen uit te voeren voordat besproeiing als koelmethode wordt toegevoegd.
Onderzoek heeft aangetoond dat koeien vermijdingsgedrag kunnen vertonen als er overmatig wordt gesproeid. Als je water besproeien kiest als koelmethode, is het essentieel om de reacties van de dieren in de gaten te houden en de methode dienovereenkomstig aan te passen.
Koeien moeten veel tijd liggenddoorbrengen omdat dit helpt bij het efficiënt herkauwen en de algehele gezondheid. Tijdens periodes van hittestress kunnen koeien echter minder geneigd zijn om te gaan liggen. Ze hebben dan minder oppervlakte waarmee ze hun lichaamswarmte kunnen afgeven. Omdat koeien niet effectief kunnen zweten, vertrouwen ze op dit huidoppervlak om hun warmte af te voeren. Om melkkoeien te helpen om te gaan met hittestress en om het herkauwen te bevorderen, is het essentieel om te zorgen voor kwaliteitsstrooisel en een goede stalvloer. Een goede stalvloer vermindert het risico op zoolbeschadigingen, wat kreupelheid minimaliseert. Comfortabel strooisel, zoals zand, moedigt koeien aan om vaker te gaan liggen. Ook helpt het schoon en droog houden van de bodembedekking om het risico op mastitis te verkleinen.
Strooi in kalveriglo's minder stro, omdat dit de lichaamswarmte vasthoudt en de temperatuur in de iglo doet stijgen. Natte en met urine vervuilde box- of iglobedekking is gevaarlijk voor kalveren op warme dagen, dus verschoon het strooisel regelmatig. Voor grotere kalveren kun je zandvulling overwegen om ze koel te houden.
Veterinaire procedures zoals vaccinaties en onderzoeken, samen met veranderingen in stalomstandigheden en transport, kunnen stress veroorzaken bij melkkoeien. Dit verhoogt de druk op hun toch al verzwakte afweersysteem. Waar mogelijk is het raadzaam om deze ingrepen te vermijden en ze uit te stellen tot koelere dagen, wanneer de koeien beter in staat zijn om extra stressfactoren aan te kunnen.
Ontvang waardevolle inzichten in je inbox
Wil je meer weten over hoe je hittestress in je melkveestapel kunt bestrijden tijdens de zomermaanden? Vul het onderstaande formulier in met je voornaam, achternaam en e-mailadres om waardevolle informatie en tips rechtstreeks in je mailbox te ontvangen. Blijf de hitte voor en houd je koeien gezond en productief!